Sextortion
Sextortion to internetowe przestępstwo polegające na szantażu upublicznieniem intymnych zdjęć lub filmików w celu osiągnięcia korzyści finansowej. Szantażysta żąda okupu w postaci pieniędzy lub przesłania kolejnych materiałów pornograficznych.
Ktoś Cię szantażuje w internecie?
Żąda od Ciebie pieniędzy lub kolejnych nagich zdjęć?
Dowiedz się, co robić, gdy spotyka Cię sextortion!
Sextortion – spis treści
- Sextortion
Na czym polega sextortion?
Sprawca sextortion podstępem lub groźbą spróbuje przekonać Cię do wysłania mu Twoich intymnych zdjęć lub filmiku, a gdy je otrzyma, zażąda od Ciebie pieniędzy, przelewu lub kolejnych zdjęć. Zazwyczaj sprawca stawia ofierze warunek w rodzaju „jeśli nie chcesz, aby twoja rodzina, znajomi lub cała szkoła zobaczyli to zdjęcie, prześlij mi pieniądze”.
Sextortion to przestępstwo niezależnie od tego, ile masz lat. Upublicznieniem nagich lub półnagich zdjęć szantażowane są dzieci, nastolatkowie i osoby dorosłe. Każdy, niezależnie od wieku, powinien zgłosić takie przestępstwo na policji.
Co naraża Cię na stanie się ofiarą sextortion
Przestępcy zazwyczaj wybierają potencjalne ofiary wg pewnego schematu. Zastanawiają się, kogo najłatwiej będzie oszukać, a następnie szantażować. Oto, co może sprawić, że będziesz łatwym celem sextortion:
Brak anonimowości w sieci
Jeśli Twój profil online, nazwa Twojego konta lub treści, które udostępniasz, zawierają dane pozwalające Cię zidentyfikować, takie jak:
- zdjęcie Twojej twarzy
- imię i nazwisko
- miejsce zamieszkania
- nazwa szkoły, adresy lub oznaczenia miejsc, w których bywasz
- publiczna lista znajomych lub followersów,
polujący na ofiarę sprawca sextortion może wiedzieć, kim jesteś, gdzie mieszkasz, w której szkole się uczysz. Może grozić Ci opublikowaniem Twoich zdjęć na szkolnej grupie, wysłaniem ich Twojej rodzinie itp.
To samo dotyczy miejsc pozornie anonimowych, takich jak np. Discord. Możliwe jest odnalezienie Twojego profilu w social mediach tylko za pomocą Twojego zdjęcia profilowego na Discordzie lub nicku, którego używasz w kilku serwisach społecznościowych.
Dbaj o swoje konta w sieci – niech będą anonimowe. Nie udostępniaj też publicznie listy swoich znajomych i rodziny.
Samotność, niskie poczucie własnej wartości, poszukiwanie uwagi i akceptacji u nieznajomych
Jeśli poszukujesz w sieci uwagi, akceptacji, związku romantycznego, leku na samotność lub niskie poczucie własnej wartości, możesz również stać się łatwym celem manipulacji – sprawca może zasypać Cię komplementami, okazać Ci fałszywą troskę i w ten sposób podstępem namówić Cię do wysłania mu Twoich zdjęć w bieliźnie lub bez.
Pamiętaj, że nad samoakceptacją oraz relacjami można pracować. Zachęcamy Cię do rozmowy. Nie musisz być z tym sam_
Ryzykowne zachowania w sieci
Ryzykowne zachowania takie jak sexting, wirtualny seks, anonimowe czaty, które przyciągają niebezpiecznych dorosłych, korzystanie z kamerek internetowych i wideoczatów, serwisów randkowych, przyjmowanie zaproszeń od ludzi, których nie znasz, sprawiają, że możesz być bardzo łatwym celem dla sprawcy sextortion.
Przykładowo, starsi chłopcy i młodzi mężczyźni bardzo często padają ofiarami sextortion w wyniku przyjęcia zaproszenia od atrakcyjnej nieznajomej, która zaprosiła ich na wirtualny seks na kamerce, a po chwili, gdy się rozebrali lub dotykali przed kamerą, zażądała pieniędzy, grożąc, że ich znajomi ze szkoły lub współpracownicy zobaczą zapis z kamerki.
Nie przyjmuj zaproszeń od obcych, nigdy nie rozbieraj się przed kamerą, nawet jeśli wydaje Ci się, że nieznajoma robi to samo i jest to bezpieczny kontakt oparty o wzajemne zainteresowanie.
Jeśli często publikujesz swoje zdjęcia w wyzywających pozach, w skąpym ubraniu na swoim profilu w internecie, sprawca może zakładać, że nie odmówisz również, gdy poprosi Cię o bardziej intymne zdjęcia. Może szantażować Cię też tymi zdjęciami, które znalazł na Twoim profilu – uważaj, co publikujesz!
Dodatkowo, osoby, które nadmiernie poszukują w sieci uwagi, publikując nie do końca stosowne zdjęcia, mogą być szczególnie narażone na manipulację opartą o gesty uznania. Sprawcy sextortion i child groomingu to wiedzą i takich ofiar właśnie poszukują.
Jeśli słowa pochwały, komplementy, uwaga obcych osób są dla Ciebie nadmiernie ważne, warto byłoby przyjrzeć się tego powodom. Nad relacją ze sobą i swoim ciałem możesz również pracować z psychologiem, tak by wypracować zdrowy dystans do opinii i ocen innych osób.
Sextortion w polskim prawie karnym
Wg polskiego prawa na fakt, że szantaż intymnymi zdjęciami lub wideo uznajemy za przestępstwo, składa się kilka przepisów. Przepisy te pochodzą z Kodeksu Karnego, który reguluje, co jest w Polsce czynem karalnym i za co grozi grzywna lub kara więzienia. Na sextortion składa się szereg zabronionych w polskim prawie działań, które krzywdzą innych.
Sprawcy sextortion łamią zazwyczaj więcej niż jeden przepis (tzw. artykuł) Kodeksu Karnego. Do grupy tych przestępstw, które składają się na sextortion, należą:
- przesyłanie zdjęć, filmów lub linków do pornografii osobom poniżej 15 r.ż.
Wystarczy, że ktoś wyśle Ci takie zdjęcie, wideo albo link i już popełnia przestępstwo z art. 202 kk. - proszenie, pytanie, namawianie osoby mającej mniej niż 15 lat do wysłania nagiego lub półnagiego zdjęcia
To przestępstwo z art. 200a kk. Karalna jest już sama tego typu prośba, a to czy ostatecznie wysłał_ś sprawcy takie zdjęcie czy nie, nie ma znaczenia. - utrwalanie lub rozpowszechnianie bez zgody czyjegoś nagiego wizerunku lub w trakcie czynności seksualnej
To także przestępstwo, które może zostać popełnione w realu lub online, obejmuje je art. 191a kk. Przestępstwem jest zapisanie nagiego wizerunku osoby bez jej zgody, ale także jego rozpowszechnianie. Dotyczy to ofiar w każdym wieku. - użycie groźby, czyli szantażu, by próbować zmusić Cię do wykonania czegoś wbrew Twojej woli
W sextortion będzie to zmuszanie Cię do przelania pieniędzy lub przesłania kolejnych nagich zdjęć pod groźbą upublicznienia Twojego nagiego wizerunku. Jest to przestępstwo z art. 191 kk i tutaj także nie ma znaczenia, ile masz lat – używanie groźby jest karalne tak samo wobec dziecka, nastolatka czy dorosłego.
Ktoś mnie szantażuje nagimi zdjęciami – co robić
Gdy pojawia się szantaż, żądanie okupu i groźba publikacji Twoich rozbieranych zdjęć, możesz być zszokowany, przerażona, możesz nie wiedzieć, jak się zachować. Możesz też czuć złość albo żal do siebie, że dał_ś się nabrać.
Pomyśl o tym, że jest mnóstwo osób, które w ten sposób oszukano i szantażowano, także dorosłych. Liczba takich przestępstw rośnie, ofiarami często są właśnie dorośli. Chwila nieostrożności, a często przypadek decydują, że spotkało to teraz Ciebie.
Przebywając wśród ludzi, także w internecie, naturalnie oczekujemy szczerych emocji i zachowań. Wynika to z tego, że większość osób, które spotykamy, jest taka jak my – uczciwa i prawdomówna, więc nie spodziewamy się, że ktoś może mieć złe intencje. Miał_ś prawo oczekiwać szczerości i szacunku, zaczynając rozmowę z tą osobą.
Pamiętaj, że to nie Twoja wina. Tak samo jak nie jest niczyją winą, że złodziej okradł jego dom, tak i tutaj, to nie Twoim obowiązkiem było ustrzec się przed przestępcą. To sprawca zdecydował, że popełni przestępstwo i nie miał_ś na jego decyzję żadnego wpływu.
Postępowanie z szantażystą
Nie przelewaj żadnych pieniędzy osobie, która Cię szantażuje.
Jeśli zapłacisz, sprawca sextortion będzie żądać kolejnych sum pieniędzy lub kolejnych zdjęć/filmów, nadal Cię szantażując. Twoja zgoda na zapłacenie pierwszego okupu to pułapka.
Zakończ natychmiast rozmowę i zablokuj szantażystę.
Prośby, błagania, negocjowanie ceny nie pomogą – przestępcy zależy wyłącznie na jego korzyści, nie dba o to, co mówisz i czujesz.
Nie kasuj wiadomości od szantażysty. Zachowaj całą korespondencję. Wszystko, co zostało napisane, wysłane, nagrane posłuży jako dowody w sprawie karnej wobec sprawcy sextortion.
Zrób dodatkowo zrzuty ekranu: wiadomości, wysłane zdjęcia, profil osoby, która Cię szantażuje (nie przejmuj się, jeśli to profil fejkowy, nieprawdziwy – policja w większości wypadków sobie z tym poradzi). Jeśli sprawca usunie Waszą konwersację, nadal będziesz mieć dowody przestępstwa w postaci zrzutów ekranu.
Moje nagie zdjęcia zostały opublikowane lub wysłane do osób, które znam – co teraz?
Zrób zrzuty ekranu Twoich upublicznionych zdjęć, zanim spróbujesz je usunąć wg instrukcji poniżej.
Nie ingeruj w zrzuty ekranu, niczego nie zasłaniaj, nie nakładaj filtrów.
Jeśli Twoje zdjęcia lub filmiki zostały opublikowane, zgłoś stronę, gdzie się pojawiły, przez formularz na stronie Dyżurnet.pl (poniedziałek-piątek w godz. 8-17).
Jeśli Twój nagi wizerunek został opublikowany w social mediach lub na stronach pornograficznych, możesz usunąć je za pomocą strony TakeItDown. Serwisy współpracujące z TakeItDown, z których usuniesz swoje nagie zdjęcia, to: Facebook, Instagram, Threads, TikTok, Snap, Yubo, OnlyFans, PornHub, RedGifs.
Możesz skorzystać z TakeItdown także w wypadku tzw. porn revenge, czyli zemsty za pomocą upublicznienia nudesów.
Porozmawiaj z kimś zaufanym
Jeśli Twoje zdjęcia zostały upublicznione przez szantażystę, możesz mieć wiele trudnych myśli i emocji. Możesz np. myśleć katastroficznie, uważać, że jesteś na zawsze ośmieszony, możesz czuć wstyd albo mieć poczucie winy. Wszystkie te myśli i emocje mają prawo się pojawić, są naturalne w tej sytuacji i dorośli też je mają, gdy padają ofiarami sextortion.
Pamiętaj jednak, że nie wszystkie myśli, które możesz mieć w tak stresującym momencie, będą zgodne z prawdą.
Jeśli czujesz się źle z tym, co się stało, rozmowa z zaufanym dorosłym może pomóc. Porozmawiaj z rodzicem, a jeśli nie czujesz się na to na razie gotowy, umów się na spotkanie z psychologiem szkolnym albo skorzystaj z telefonu zaufania lub czatu z psychologiem. Krzywdzące dla Ciebie myśli i emocje możemy wspólnie poukładać. Porozmawiamy o tym, jak się czujesz teraz i jak poradzić sobie z doświadczeniem sextortion i żyć dalej.
Jak zgłosić szantaż nagimi zdjęciami policji
Zgłoszenie przestępstwa prawdopodobnie jest czymś, co będziesz robić po raz pierwszy w życiu, dlatego chcemy wyjaśnić Ci podstawowe metody. Którą z nich wybierzesz, zależy od Ciebie.
Jesteś ofiarą sextortion, czyli szantażu intymnymi zdjęciami lub wideo?
- jeśli masz mniej niż 18 lat, poproś rodziców o pójście z Tobą na najbliższy komisariat policji, by zgłosić przestępstwo – policjant lub policjantka przyjmująca Twoje zawiadomienie zapyta, co dokładnie się stało, by móc zanotować, które przepisy złamał sprawca w Twoim przypadku, po czym przekaże sprawę do prokuratury
- jeśli masz już 18 lat, czyli jesteś osobą pełnoletnią, udaj się na policję i powiedz, że chcesz zgłosić popełnienie przestępstwa na Twoją szkodę; spisane zostanie zawiadomienie, a o dalszych czynnościach dowiesz się od osoby, która będzie z Tobą rozmawiać – śmiało pytaj o wszystko, policja jest po to, by Ci pomóc
- jeśli nie chcesz na razie rozmawiać z rodzicami, ale chcesz zgłosić przestępstwo szantażu, jesteśmy tu dla Ciebie – możesz opowiedzieć psychologowi na naszym czacie zaufania, co się stało, zadamy Ci trochę dodatkowych pytań i złożymy za Ciebie zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa
- jeśli masz możliwość rozmowy z psychologiem, np. psychologiem szkolnym, nie wahaj się, skorzystaj z tego wsparcia – psycholog pomoże Ci poradzić sobie z trudnymi emocjami, jakie możesz mieć w związku z przestępstwem sextortion, ale pomoże Ci także w rozmowie z rodzicami i w zgłoszeniu przestępstwa policji.